این کتاب درباره چهار مقاله نظامی عروضی است. چهار مقاله در بردارنده چهار حکایت مربوط به چهار طبقه و صنف، یعنی دبیر، شاعر، طبیب و منجم است. این چهار طبقه در روزگاران گذشته، نزد پادشاهان مقام و موقعیت بسزایی داشتهاند.
رخش اسب رستم، پهلوان ایرانی به دست سواران پادشاه سمنگان اسیر و به شهر برده میشود. رستم در پی اسب خود به دربار پادشاه راه مییابد و عاشق تهمینه دختر شاه سمنگان میشود. رستم با تهمینه ازدواج میکند و به ایرانزمین باز میگردد از او پسری به دنیا میآید که سهراب نام میگیرد. سهراب در جوانی جویای یافتن پدر است که این خود باعث بوجود آمدن ترادژی مرگ وی توسط رستم میشود.
کیومرث اولین پادشاه جهان، پسر خود را به جنگ دیوان میفرستد و خود از بالای کوه نظارهگر جنگ آدمیان با سپاه اهریمن میشود. پسر توسط دیوان کشته میشود اما سیامک نوه کیومرث بر دیوان پیروز میشود.
فریدون پسران خود را مورد آزمون قرار میدهد و پس از آن جهان را به 3 قسمت بین پسرانش تقسیم میکند، اما سلم و تور علیه برادر کوچکتر ایرج میشورند و او را ناجوانمردانه میکشند.
در این کتاب 24 داستان از مجموعه مثنوی معنوی مولانا انتخاب گردیده است که به زبان ساده برای کودکان به نثر درآمده است و سعی دارد از ورای بیان این داستانها، نکات پندآموزی برای خواننده خود برجای گذارد.
ضحاک پادشاه ظالم، بر اثر ستم خود 2 مار بر شانههایش میرویند و مجبور است برای خوراک مارهایش از مغز سر جوانان کشور استفاده کند. فریدون و کاوه آهنگر و جمعی از آزادمردان علیه او شورش میکنند و بر وی پیروز میشوند.